W dniu 7 lutego 2025 roku uczniowie klasy II b i III b oraz IV b Liceum im. Janka z Czarnkowa w Czarnkowie wraz nauczycielem fizyki, panią Alicją Kępką i wychowawcą klasy II b, panem Sylwestrem Baryczkowskim, brali udział w wycieczce na Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Wycieczkę rozpoczęliśmy od uczestniczenia w interesującym wykładzie pt. „Kiedy wreszcie ujarzmimy energię termojądrową”, którą przygotował i w interesujący sposób zaprezentował prof. dr hab. Wojciech Nawrocik.
Profesor zwrócił uwagę, że świat przeżywa kryzys energetyczny i poszukuje odnawialnych źródeł energii OZE, które nie emitowałyby groźnego dla klimatu gazów cieplarnianych. Stwierdził, że źródła te powinny dostarczać ciągłej, bezpiecznej energii. Takim źródłem może być reaktor termojądrowy wykorzystujący reakcję fuzji termojądrowej deuteru i trytu, dwóch izotopów wodoru. Wykładowca UAM poinformował nas, że w Cadarache we Francji buduje się prototypowy reaktor termojądrowy ITER, który ma być pierwszym krokiem do budowy elektrowni termojądrowej, której uruchomienie powinno nastąpić do końca XXI wieku. Zadanie jest jednak trudne do zrealizowania, gdyż wciąż pojawiają się nowe problemy techniczne i wzrasta koszt budowy reaktora. Na wykładzie omówione zostały zasady wywołania fuzji termojądrowej deuteru i trytu.
Ponad to dla uczniów zostały przygotowane niesamowite eksperymenty. Jednym z nich było doświadczenie, w którym zobaczyliśmy jaki wpływ ma pole magnetyczne na ruch ładunku elektrycznego.
Po wykładzie jedna z grup naszych uczniów uczestnicząca w ścieżce zwiedzania: „Unikatowy model reaktora” miała przyjemność dalszej rozmowy z profesorem na temat budowanego reaktora termojądrowego ITER a nawet przyjrzenia się z bliska modelowi tego reaktora. Uczniowie zadawali profesorowi ciekawe pytania dotyczące energetyki jądrowej i energii termojądrowej oraz samego modelu reaktora termojądrowego.
Druga grupa uczniów uczestniczyła w ścieżce naukowej zatytułowanej: ”Komputery dużej mocy”, które przewyższają możliwościami powszechnie używane komputery. Superkomputery mają za zadanie przetwarzanie gigantycznych ilości danych i wykonywanie skomplikowanych obliczeń. Komputery dużej mocy używane są do prac naukowych i inżynieryjnych np. do prognozowania pogody czy prac związanych z badaniem zmian klimatycznych. Są również wykorzystywane podczas badań aerodynamiki samolotów czy badań procesorów starzenia broni termojądrowej. Na obecnej liście superkomputerów TOP500 znalazły się 4 komputery z Polski, w tym jeden z UAM w Poznaniu. Licealiści przekonali się również jak ważne jest oprogramowanie w takich komputerach i zapoznali się z podstawami programowania.
Uczniowie klas patronackich Wydziału Fizyki Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu udali się do Laboratorium Eksperymentu Fizycznego, gdzie wykonywali skomplikowane eksperymenty fizyczne. Ich zadaniem było:
- badanie zderzeń sprężystych na torze powietrznym,
- wyznaczenie gęstości ciał metodą piknometryczną,
- badanie drgań wahadeł sprzężonych
- i pomiar stałej sprężystości sprężyny.
Podsumowując, należy zauważyć, że uczniowie wysoko ocenili wykład profesora Wojciecha Nawrocika, który w ciekawy i przystępny sposób zaprezentował zagadnienia związane z energią jądrową i termojądrową oraz reaktorem termojądrowym.
Zdaniem dr Moniki Markockiej – Rydzyk, opiekuna w Laboratorium Eksperymentu Fizycznego, podczas wykonywania eksperymentów była bardzo dobra współpraca i duże zaangażowanie uczniów. Wyniki osiągnięte z eksperymentów były wzorcowe a wnioski rewelacyjne.
Na uwagę zasługuje również praca, jaką wkłada nauczyciel fizyki, pani dyrektor Danuta Wojewoda – Walicka na lekcjach fizyki w klasach politechnicznych z rozszerzeniem fizyki.
Wycieczka była bardzo udana i kolejny raz spotkała się z dużym entuzjazmem naszych licealistów. Wykład oraz zajęcia interaktywne to doskonała okazja do poszerzenia wiedzy z fizyki i fantastyczna forma powtórek dla maturzystów.
Dziękuję panu Sylwestrowi Baryczkowskiemu za współpracę i opiekę nad uczniami, a Wam drodzy uczniowie za zaangażowanie, kulturę i miłą atmosferę.
Cel edukacyjny wyjazdu został osiągnięty.
Alicja Kępka
Na edukacyjnych ścieżkach Wydziału Fizyki UAM
